Stiepan proponuje Katierinie ucieczkę do Besarabii, ale dziewczyna odmawia. Boi się o los Jarosławy i jej rodziny. Czerwiński jest rozczarowany dochodami z majątku. Poleca Jakowowi za wszelką cenę je podnieść. Nie ufa mu i każe, by Łukjan zliczył i spisał przywiezione przez chłopów produkty. Jakow prosi Halinę, by ukradła notatnik Łukjana. Lidia żąda zwrotu wszystkich pieniędzy, którymi przez lata wspierała Sofię. Sofia pozbywa się ostatnich oszczędności, by spłacić dług. Przekazuje je przez Nikołaja, przyjaciela Aloszy. Prosi go także o pomoc w odzyskaniu Katii. Ale jego wysiłki są także bezskuteczne. Nikołaj namawia Katię, by w imieniu wszystkich chłopów napisała skargę do marszałka szlachty.